ING’er ontdekt de mens in zichzelf

Theatergroep Plezant houdt bankmanagers een spiegel voor over leiderschap

Bron: Trouw – 3 december 2012

In een loods in Radio Kootwijk, op de Veluwe, zijn honderd bankmedewerkers bijeen om aan zichzelf te werken. Het zijn ING-managers van allerlei soorten en maten: bazen van callcenters, leidinggevenden op het hoofdkantoor en filiaalmanagers. Ze leren vandaag over de gevaren van zelfbedrog en het zogenoemde persoonlijk leiderschap. Theatergroep Plezant loodst ze zingend en acterend door de materie.

Op het podium heeft ‘manager Niels’ het moeilijk. Zijn team haalt de begroting niet en tegelijkertijd wordt hem een vernieuwingsprogramma in de maag gesplitst waar zijn medewerkers het niet mee eens zijn. Als hij dit tijdens het managementoverleg aankaart sluit hij op onbegrip en lege positieve prietpraat. Thuis reageert hij het af op zijn vrouw. “We zijn bang voor een echt gesprek. Hoe vrij/sport/drink jij je frustratie weg?”, zingen de muzikanten op de achtergrond.

“We lezen de naam van de bank bijna iedere dag terug in de krant”, zegt Petra Boerlage van ING Nederland, die het programma organiseert. “Dat geeft stress. Het is belangrijk om meer aandacht te besteden aan de mens achter de manager.” Er zijn dit jaar al 1200 ING-managers naar de Veluwe geweest. Na de voorstelling volgen ze workshops als ‘gesprekken voeren met lef’ en ‘mindfullness’.

“Met de voorstelling willen we managers confronteren met hun eigen gedrag”, vertelt Walter Supèr van Plezant. “Als er iets vervelends gebeurt op de werkvloer, geven mensen namelijk graag de schuld aan anderen. We kijken niet naar onszelf uit angst voor falen of ontslag. Dus worden we star en hebben we niet in de gaten hoe dit gedrag de omgeving en sfeer beïnvloedt. Andere mensen reageren met dezelfde defensieve houding en we raken vast in een vicieuze cirkel.”

Dat kan behoorlijk misgaan, ondervindt Niels op het toneel. Tijdens een vergadering barst hij in een hysterische lachbui uit, en begint te kakelen als een kip. “Een beetje aangedikt, maar veel mensen in de zaal herkennen het gevoel”, zegt Supèr. “Je kunt escalatie voorkomen door na te denken over de intenties van de ander. Collega’s hebben ook het beste met het bedrijf voor.” De managers zijn enthousiast over de voorstelling. “Dat vernieuwingsprogramma, ik herken die reacties zo bij mijn collega’s”, zegt er eentje grinnikend. Zijn buurvrouw knikt: “Dat thuis afreageren zie ik ook wel bij mijzelf hoor.”

Dat bedrijven tegenwoordig graag personeel bijscholen op zelfbewustzijn, past bij de tijdgeest, denkt Supèr. “We zijn lang gewend geweest alleen te denken, processen en strategieën. Alles moest zakelijk en er was weinig plek voor emotie. De laatste jaren komen bedrijven daar van terug.” Veranderingen binnen ING bevestigen dit. In 2011 paste de bank wereldwijd het profiel voor de gewenste leider aan. Naast resultaatgerichtheid en procesmatig denken staat ineens ook zelfbewustzijn op het lijstje. “Mensen zijn tegenwoordig niet voor het leven aan de bank verbonden en meer bezig met persoonlijke ontplooiing. Daar moet je als bedrijf aan bijdragen”, aldus Boerlage. “Het verhoogt de effectiviteit van het werken en verbetert hopelijk de reputatie van de bank. We hopen dat klanten zien dat we een echte bank zijn, met echte mensen.”

Theatergroep Plezant
Theatergroep Plezant bestaat al vijftien jaar en weet sinds die tijd zonder subsidies rond te komen. De voorstellingen past het gezelschap aan aan het bedrijf waar voor het speelt. In deze voorstelling werden de basisprincipes van ING ingepast en het taalgebruik van bankmedewerkers is gebruikt om het stuk herkenbaar te maken.

ING is niet de enige die medewerkers naar Radio Kootwijk stuurt. De Rabobank heeft samen met de theatergroep zelfs een voorstelling over ‘het nieuwe werken’ ontwikkeld en zorgindicatieinstelling CiZ stuurde haar mensen hier naartoe om de reorganisatie te verwerken.